M.Ö. 12 yüzyıldan itibaren daha belirgin bir biçimde tarih sahnesine çıkan Fenikelilerin menşei tam olarak bilinmemekle birlikte daha önceden Filistin yöresine gelen Kenaniler ile bu araya göç eden ilk Sami grupların ve M.Ö 1200 den sonra Ege göçleriyle gelenlerden bazılarının kaynaşmasıyla oluşan bir ırk oldukları tahmin edimektedir.
Fenikeliler denizcilikte ve ticaret de oldukça ilerlemişlerdir. Sayda ,Tir, Sur, Samariye, Trablus , Azvad , Beritos , Akad gibi liman kentleri kumuşlardır. Fenikeliler özellikle Tir ( Sur ) Şehri
Üstünlüğü döneminde ( M.Ö.1100 - 800) yılları arasında en parlak dönemleri yaşamışlar bu dönemde tüm Akdenizi dolaşmışlar hatta Cebelitarık ´ı aşıp uygun yerlere ticaret kolonileri kurmuşlardır.
Ekonomik alanda oldukça güçlü olan Fenikeliler gariptirki Siyasi açıdan oldukça etkisilerdi ve kolonilerle şehirler arasında siyasi bir birlik kuamadılar. Bu nedenle Önce M.Ö. 868 de daha sonrada M.Ö. 750 de Fenike şehirleri (Sayda, Arvad) Asurlulara haraç ödemeye başladılar.Dha sonra M.Ö. 678 de Asurluların eline geçen bölgeler Asurlular yıkılınca Babillilerin denetimine girerek Fenikeliler bağımsızlıklarını zaman zamn kazanmış , bazen de kaybetmişlerdir. M.Ö. Kartaca dışındaki böçlgeler tamamen yabancıların eline geçerek Fenike egemenliği sona ermiştir. M.Ö. 146 da ise son bağımsız son Fenike şehri Kartaca Romalıların eline geçmiştir. Bu tarihten itibaren Fenikeliler eski zenginliklerini kaybetmişlerdir.
Fenikelilerde Din
Fenikelilerin çeitli kavimlerle olan sıkı ilişkilerinin sonucu olarak farklı dinlerin etkisi altında kalmışlardır. Ancak yaşadıkları dinin Mezopotamya inançlarının da etkisiyle şekillenen Asya kökenli bir din olduğu söylenebilir.
Tabiat kuvvetlerini tanrılaştırmış olan bu din, iki temel ruha dayanıyordu; kadın ve erkek ruh. Kadın ruhu döllendirme tanrıçası İştar ( Aştar ) ile bereket tanrıçası Atargatis ; Erkek Ruh´u ise yıldırımlar hakimi, dağ tepeleri tanrısı Hadad ile İştarın oğlu / sevgilisi Adonis temsil ediyordu. Her Fenike şehrinin kendine has bir tanrısı olmakla birlite büyük gök mabudu Baal ´in müşterek tanrı olduğu ve her şehirde değişik adla anıldığı görülür. Dağ tepeleri, nehirler, kutsal ağaçlar tanrıların durağı olarak bilinir ve yüksek yerlere tapınak yapılırdı. Bilinen en yaygın ibadet adetleri ise ( Kartaca´da rastlanan) M.Ö.3 yüzyıla kadar süren erkek çocuk kurban etme usulüdür.
Fenikeliler denizcilikte ve ticaret de oldukça ilerlemişlerdir. Sayda ,Tir, Sur, Samariye, Trablus , Azvad , Beritos , Akad gibi liman kentleri kumuşlardır. Fenikeliler özellikle Tir ( Sur ) Şehri
Üstünlüğü döneminde ( M.Ö.1100 - 800) yılları arasında en parlak dönemleri yaşamışlar bu dönemde tüm Akdenizi dolaşmışlar hatta Cebelitarık ´ı aşıp uygun yerlere ticaret kolonileri kurmuşlardır.
Ekonomik alanda oldukça güçlü olan Fenikeliler gariptirki Siyasi açıdan oldukça etkisilerdi ve kolonilerle şehirler arasında siyasi bir birlik kuamadılar. Bu nedenle Önce M.Ö. 868 de daha sonrada M.Ö. 750 de Fenike şehirleri (Sayda, Arvad) Asurlulara haraç ödemeye başladılar.Dha sonra M.Ö. 678 de Asurluların eline geçen bölgeler Asurlular yıkılınca Babillilerin denetimine girerek Fenikeliler bağımsızlıklarını zaman zamn kazanmış , bazen de kaybetmişlerdir. M.Ö. Kartaca dışındaki böçlgeler tamamen yabancıların eline geçerek Fenike egemenliği sona ermiştir. M.Ö. 146 da ise son bağımsız son Fenike şehri Kartaca Romalıların eline geçmiştir. Bu tarihten itibaren Fenikeliler eski zenginliklerini kaybetmişlerdir.
Fenikelilerde Din
Fenikelilerin çeitli kavimlerle olan sıkı ilişkilerinin sonucu olarak farklı dinlerin etkisi altında kalmışlardır. Ancak yaşadıkları dinin Mezopotamya inançlarının da etkisiyle şekillenen Asya kökenli bir din olduğu söylenebilir.
Tabiat kuvvetlerini tanrılaştırmış olan bu din, iki temel ruha dayanıyordu; kadın ve erkek ruh. Kadın ruhu döllendirme tanrıçası İştar ( Aştar ) ile bereket tanrıçası Atargatis ; Erkek Ruh´u ise yıldırımlar hakimi, dağ tepeleri tanrısı Hadad ile İştarın oğlu / sevgilisi Adonis temsil ediyordu. Her Fenike şehrinin kendine has bir tanrısı olmakla birlite büyük gök mabudu Baal ´in müşterek tanrı olduğu ve her şehirde değişik adla anıldığı görülür. Dağ tepeleri, nehirler, kutsal ağaçlar tanrıların durağı olarak bilinir ve yüksek yerlere tapınak yapılırdı. Bilinen en yaygın ibadet adetleri ise ( Kartaca´da rastlanan) M.Ö.3 yüzyıla kadar süren erkek çocuk kurban etme usulüdür.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder